رمزارزها (Cryptocurrencies) را عموما با بیت‌کوین می‌شناسیم. پرچم‌دار بازاری که در چند یک دهه اخیر افت و خیزهای خیره‌کننده‌ای داشته و دریچه‌ای بوده تا ما سوالاتی کلیدی را بپرسیم. یکی از این سوالات که در پرونده به آن پاسخ دادیم وب ۳ چیست بود.
در این بخش از تحقیقات خود قصد داریم که بیشتر با مفهوم رمزارز دیجیتال آشنا شویم. اساسا این ارز چیست و چه نسبتی با بدنه‌های اقتصادی جهان پیدا کرده؟
رمزارز دیجیتال چیست؟
رمزارز دیجیتال، ارزی است که بنیاد آن به صورت الکترونیکی و دیجیتالی بنا شده. این شکل از ارز بر روی یک دفتر کل (Ledger) به نام بلاک‌چین (Blockchain) ثبت می‌شود و تمامی نقل و انتقالات هر ارز بر روی ساختار بلاک‌چین ثبت می‌شود.
این ارز چه تفاوتی با ارزهای سنتی که توسط بانک مرکزی یک کشور صادر می‌شد، دارد؟ وقتی یک ساختار و مجموعه‌ای از رکوردها را وارد سیستم بلاک‌چین می‌کنیم، امنیت آن را از طریق یک ساختار غیرمرکزی (Decentralized) تامین کردیم. این نکته کلیدی در درک ارز دیجیتال اهمیت دارد. همه کسانی که یک رمزارز دارند در حفظ و نگهداری Ledger اصلی آن بر روی تعداد بی‌شمار کامپیوتر فعال هستند. این مورد باعث شده که دست‌کاری یا ایجاد تغییر بدون متوجه شدن بقیه را نزدیک به غیرممکن کند.
یک سری فلسفه کلی درباره رمزارزها وجود دارد. از طریق ردیابی این فلسفه‌ها می‌توانیم متوجه شویم که یک سیستم اعتباری، واقعا یک ارز دیجیتال محسوب می‌شود یا خیر.
- امنیت بالا: هر نقل و انتقال اعتبار در ساختار بلاک‌چین توسط مجموعه‌ای عظیم از کامپیوترها تایید و پردازش می‌شود. نفوذ به این سیستم دشوار خواهد بود. برخی ارزها مثل بیت‌کوین تا به حال هک نشدند. اگر سیستم به درستی پیاده‌سازی شده باشد، امنیت بیشتری از بسیاری بانک‌های مطرح بین‌المللی خواهید داشت.
- حریم شخصی قدرتمند: اطلاعات اضافی شخصی شما در معاملات مشخص نیست. فقط دو طرف معامله متوجه یکدیگر هستند. سازمان‌های شخص ثالث مثل بانک و بیمه توانایی ردیابی معاملات شما را در فضای بلاک‌چین ندارند. هویت شما هم امنیت بالایی دارد و امکان جعل آن وجود ندارد.
- در حرکت: ارز دیجیتالی همچون بیت‌کوین نیاز به جابه‌جایی ندارد چون نمود فیزیکی ندارد. اعتبار شما در یک یا چند کیف‌پول (Crypto Wallet) ذخیره شده. برای دسترسی از این کیف هم تنها نیازمند یک اینترنت و کلید ورودی هستید. به همین خاطر انتقال این ارز هم سرعت بالایی دارد و ارزان‌تر از شیوه‌های سنتی است. معاملات در لحظه انجام می‌شوند و نیاز به تایید چندسویه بانک‌ها نیست.
- شفافیت: حجم معاملات کاملا شفاف و مشخص است. شما می‌دانید چه مقدار ارز در جریان وجود دارد و هر لحظه چقدر به آن اضافه یا از آن کم می‌شود.
- غیرقابل بازگشت: به خاطر آنی بودن معاملات، ارز دیجیتال به کیف مبدا معامله بازنمی‌گردد. اگر یک پرداخت انجام شود سرنوشت آن مشخص شده و دیگر قابل بازگشت نیست.
استیبل کوین (Stable Coin) چیست؟
شناور بودن قیمت یک ارز دیجیتال اصلی‌ترین نمود آن است. اینجا عرضه و تقاضا حرف اول را می‌زند. وقتی همه به دنبال خرید بیت‌کوین بروند، قیمت آن سربه‌فلک خواهد کشید. همچنین باید به یاد بیاورید که روزگاری شخصی با ۱۰ هزار بیت‌کوین ۲ پیتزا ناقابل خرید.
حالا استیبل کوین (Stable Coin) یا ارز باثبات چیست؟ این شکل از ارز دیجیتال عموما توسط دولت‌ها عرضه می‌شود. عرضه‌کننده ارز باثبات، ارزش کوین را بر اساس ارزش یک واحد پولی یا محصولی مثل طلا تثبیت می‌کند. مثلا دولت آمریکا اعلام می‌کند که هر یک Tether مساوی با یک دلار آمریکا است.
این نوع از ارزها عموما زیرنظر ارگان‌های نظارتی هستند. تلاش آن‌ها هم ثبات‌بخشی به بازاری است که اساسا شناور بودن آن یکی از امکانات اصلی آن است.
فرصت‌ها و خطرات سرمایه‌گذاری در رمزارز دیجیتال
رمزارزها امکان تبدیل سرمایه بی‌نهایتی دارد. یعنی شما هر چقدر ارز که داشته باشید را می‌توانید (در صورت یافتن خریداری) به صورت آنی تبدیل به یک شکل از اعتبار دیگر کنید. همچنین اکثر ارزهای دیجیتال پشتوانه مالی یا اعتباری ندارند. به همین خاطر کل ارزش بازار بر اساس حجم خرید و فروش بازار است. در حقیقت دارندگان خود ارز، به صورت جمعی آن را ارزش‌گذاری می‌کنند.
با این حال دولت آمریکا به عنوان تاثیرگذارترین بدنه اقتصادی جهان، به دنبال قانونگذاری در زمینه این شکل از ارز است. اگر سازمان‌هایی مثل SEC و خزانه آمریکا قانونگذاری این فرم مالی را بپذیرند شاهد تغییرات شگرفی در زمینه شناور بودن این نوع از ارزها خواهیم بود.
تصور کنید که دولت هر کشوری یک ارز دیجیتال وارد بازار می‌کند که بر پایه ارز محلی یا طلا است. سپس تصور کنید که صندوق‌های توسعه ملی هر کشور با خرید این ارزها، سرمایه و آینده آن را تضمین کند. تصور کنید که این ارزها در خرید سهام یک کمپانی استفاده شود و ارزش‌گذاری آن در طول زمان باثبات ۱ به ۱ باشد.
این زنجیره اتفاقات تحولی بزرگ در صنعت بانک‌داری ایجاد خواهد کرد و پاسخ این سوال که چقدر پول در جهان وجود دارد را دستخوش تغییر شگرفی خواهد کرد. در حال حاضر اما بهتر است که صبر کنیم تا آینده این بازار مشخص شود. سرمایه‌گذاری‌های بزرگ عموما با دید چندین ساله انجام می‌شوند. تا زمانی که فرصت مناسب برای این شکل از سرمایه‌گذاری ایجاد نشود، نباید انتظار رشد صحیح برای بازار ارز دیجیتال را داشت.
